BİNAMIZIN (MESÛDİYE MEDRESESİ) TARİHÇESİ
Ulu Cami Külliyesi içinde yer alan Mesûdiye Medresesi, Ulu Cami’nin kuzey kanadı doğu yarısında camiye bitişik olarak yer almaktadır. Diyarbakır'da yapılan ilk büyük medresedir. En eski tarihli kitabesinden öğrenildiğine göre medresenin yapımına hicri 595/1198 yılında Artuklu Meliki Ebu Muzaffer II. Sökmen (Ö.597/1200) zamanında başlanmış, Muzaffer Sökmen ve ondan sonra göreve gelen Melik Salih Nasırüddin Mahmud’un ölümü nedeniyle yapım, 32 yıl sonra Melik Mesûd lakaplı Mevdûd zamanında 620/1223 tarihinde tamamlanmıştır. Bu medresenin inşası Melik Mesûd döneminde bitirildiği için Mesûdiye adıyla tanınmıştır.
KÜTÜPHANEMİZ
01.06.1987 tarihinden itibaren Diyarbakır İl Halk Kütüphanesi Müdürlüğüne bağlı Eski Kültür Sarayında Ziya Gökalp Yazma Eserler İhtisas Kütüphanesi olarak hizmet veren kütüphanemiz; 28.10.2010 tarihinde kabul edilip, 30.12.2010 tarih ve 27801 sayılı Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 6093 sayılı “Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığının Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun” gereğince Konya Yazma Eserler Bölge Müdürlüğüne bağlı Ziya Gökalp Yazma Eser Kütüphanesi Müdürlüğü olarak kurulmuştur.
Kütüphanemizin hizmet verdiği Eski Kültür Sarayı satıldığından eserlerimiz; Bakanlığımız Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğünün 23.08.2010 tarih ve 179020 emirleri ile konservasyon çalışmalarının yapılması ve tahsisi yapılan Mesudiye Medresesinin restorasyon çalışmalarının bitimine kadar muhafazası için Konya Bölge Yazma Eserler Kütüphanesi Müdürlüğüne gönderilmişti.
Kütüphanemiz, kullanıcılarına 13.12.2010 tarihinden 01.09.2014 tarihine kadar Diyarbakır İl Halk Kütüphanesinde dijital ortama aktarılmış eserlerle hizmet vermiştir
Mülkiyeti Vakıflar Bölge Müdürlüğüne ait ilimiz Sur İlçesi, Camii Kebir Mahallesinde bulunan Mesudiye Medresesi, Müdürlüğümüz hizmet binası olarak kullanılmak üzere 2886 Sayılı Yasanın 7. Maddesine istinaden 01.07.2013 tarihinden itibaren Başkanlığımız tarafından kiralanmıştır
.
Kütüphanemiz 01.09.2014 tarihinde, Yazma Eser Kütüphanesine uygun olarak restorasyonu tamamlanan Mesudiye Medresesinde hizmet vermeye başlamıştır. Konya Yazma Eserler Bölge Müdürlüğünde bulunan eserlerimiz 27.09.2014 tarihinde kütüphanemize geri getirilmiştir.
Kütüphanemizdeki bütün yazma eserlerimiz dijital ortama aktarılmış olup, gelen araştırmacılara bakanlığımızca belirtilen esaslar çerçevesinde kopyası verilmektedir.
Koleksiyonumuz Yazma Eser ve Nadir Matbu Eserlerden oluşmaktadır. Koleksiyonumuzda ağırlıklı olarak Arapça, Osmanlıca ve Farsça eser bulunmaktadır.
Kültür ve medeniyetin ana kaynağı kitap, kitabın ilk kaynağı ise yazma eserdir. Geçmişi geleceğe taşıyan kültür mirasımızın önemli ürünleri olan el yazması eserlerimizi gelecek kuşaklara aktarabilmek için, hem satın, hem de bağış olarak koleksiyonlarımıza kazandırmaya çalışmaktayız.
Vatandaşın elindeki yazma ve nadir matbu eserlerin de dijital çekimlerini yapıp ilim dünyasına kazandırmaktayız.